Stel je een wereld zonder regenbogen voor, een lege doos die voller is dan ze op het eerste gezicht lijkt, een mysterieuze zwarte steen op de zuidpool, een wonderlijke kermisattractie in het oude Canterbury en een meisje dat noodgedwongen door het leven gaat als menselijke vergeetput.
In negentien verhalen verkent de Vlaamse auteur Tom Thys de grenzen van horror, magisch realisme, science fiction en alles wat daartussen ligt, soms doordrenkt van zwartgallige humor, dan weer overladen met melancholie.
Hij neemt de lezer mee van de Antwerpse ondergrondse metro naar het zinderend hete Australië, van de onherbergzame Barentszee in 1596 naar het dak van een wolkenkrabber in de futuristische stad Cytrica. Maak kennis met de geniale uitvinder Canavan, met Agnes die een monsterlijke metamorfose ondergaat en met de levendige verbeelding van kleine Georgie. Volg de heldhaftige pastoor Seraphin in zijn strijd tegen het kwaad en aanschouw het nieuwste kunstwerk van de mysterieuze Samaranq.
“Heerlijk verhaal met een grotesk uitgangspunt dat verrassend genoeg buitengewoon elegant en kundig is uitgewerkt, en bovendien met het nodige gevoel voor zwarte humor."
- Thomas Olde Heuvelt, internationaal gepubliceerd auteur van o.a. ‘Hex’ en 'Harten Sara’
*
Hieronder vind je voor elk van de negentien verhalen een "making of".
Volmaakt monster (2013)
Heb jij je nooit afgevraagd wat er zich afspeelt achter een willekeurige deur in een willekeurige straat in een willekeurig dorp in Vlaanderen? Ik wel. Al heel vaak zelfs. Agnes is een alleenstaande vrouw wiens eenzame, zielige leventje zware veranderingen ondergaat nadat ze tijdens een dagje aan zee gestoken wordt door een kwal. Hoewel het puur fictie is, kan dit verhaal gezien worden als karakterstudie van een sociaal geïsoleerd iemand die zich verliest in haar eigen verbeelding.
Voor de visuele inkleding van dit verhaal liet ik me inspireren door een fotoboek over onderwaterdieren. De serene sfeer die diep op de oceaanbodem heerst, is op een zekere manier angstaanjagend, maar tegelijkertijd ook geruststellend. Tijdens het schrijven luisterde ik naar muziek van Future Sound of London, Sven Väth en Carbon Based Lifeforms. Deze artiesten produceren een soort organische ambient waarbij ik bepaalde associaties kreeg die me hielpen in het scheppen van de juiste sfeer.
"Volmaakt monster" is uiteindelijk ook de titel van het boek geworden, omdat het taaltechnisch een interessante constructie is. In feite is het een tegenstelling (oxymoron), iets dat onmogelijk is. En toch schuilt er zoveel waarheid in. Tegelijkertijd wordt hiermee een van de belangrijkste thema's in het boek aangekondigd. Transformatie, of in de brede zin van het begrip: de verandering van het lichaam en de impact daarvan op de psyche.
Dit verhaal werd inmiddels vertaald naar het Engels en gepubliceerd in Night to Dawn.
Als een beest in een kooi (2012)
Zijn we niet allemaal een beetje anders? Als een beest in een kooi vertelt het verhaal van Glogov en Pippa. Glogov is de nieuwe act van Circus Carrera, Pippa het trapezemeisje dat er van droomt te kunnen vliegen. Beiden willen ze niets liever dan het circus ontvluchten, elk om hun eigen redenen.
Inspiratie voor dit verhaal vond ik bij mijn eigen kat, die wat last begon te krijgen van ouderdomskwaaltjes. Op een dag ontdekte ik vreemdsoortige vleesknobbeltjes op haar hoofd en dat sprak zodanig tot mijn verbeelding dat ik het als uitgangspunt gebruikte voor dit portret van twee adolescenten die worstelen met hun complexe gevoelens. De vleesknobbeltjes zitten er trouwens nog steeds. Volgens de dierenarts zijn ze niet schadelijk.
Al van kindsbeen roept de aanblik van een circus bepaalde gedachten in me op. Het heeft iets vrolijks, maar ook iets mysterieus. Ik kan moeilijk onder woorden brengen waar precies die aantrekkingskracht in schuilt. Is het de clown die het publiek probeert te amuseren met zijn getekende glimlach? Of zijn het de acrobaten wiens kunsten ons de adem afsnijden? Allicht beide, maar waarschijnlijk is het de zweem van magie die in zo'n tent hangt. Het idee dat je even aan de realiteit onttrokken wordt en in een wereld terechtkomt waar andere wetten gelden.
De steen van zwart (2009)
Sommige verhalen hebben nu eenmaal geen verklaring nodig.
Een arts in Antwerpen verhuurt kamers. Jaar na jaar komen en gaan studenten, maar één student zal hij nooit meer vergeten: Andries Verhulst. Sinds hij zijn intrek heeft genomen in de zolderkamer, gebeuren er eigenaardige dingen. Andries sluipt naar buiten op de vreemdste uren, verwaarloost zijn studies en als hij al naar de universiteit gaat, komt hij thuis met grote stapels boeken over de kosmos. En wat is dat vervelende getik toch de hele tijd in zijn kamer?
Dit is een van de eerste verhalen die ik ooit schreef en meteen ook het oudste in de bundel. Het stamt uit het tijdperk waarin ik geloofde dat niet elk verhaal moet eindigen met een pasklare ontknoping. Soms is het leuker als je als lezer zelf kan invullen hoe de vork precies in de steel zit.
"De steen van zwart" werd naar het Engels vertaald en gepubliceerd op de blog Theme of Abscence.
Voor eeuwig (2011)
De mysterieuze kunstenaar Samaranq houdt een vernissage waarin hij zijn morbide kunstwerken aan het publiek presenteert. Dit verhaal is enerzijds ontstaan uit mijn fascinatie voor kunstenaars als Hiëronymus Bosch en Clive Barker en anderzijds uit de bedenkelijke trend in de hedendaagse kunst/media om steeds verder te gaan in het choqueren van toeschouwers. Samaranq is niet geïnteresseerd in ethiek of de lange tenen van critici, hij denkt en creëert enkel in functie van de visuele schoonheid van zijn werk. Smaken durven uiteraard al eens verschillen…
"Voor eeuwig" werd eerder gepubliceerd in de bundel Grenzeloze Fantasie, een bloemlezing van de beste inzendingen van de schrijfwedstrijd Unleash Award 2012 (tevens de laatste editie, want deze wedstrijd is inmiddels ter ziele gegaan).
Canavans laatste uitvinding (2012)
Het zou zonde zijn als regenbogen niet bestonden, vind je ook niet?
Canavan is een uitvinder wiens laatste uitvinding hem tot waanzin gedreven heeft. Tijdens de resterende dagen voor zijn plaatsing in een rustoord wordt hij in zijn afgelegen landhuis verzorgd door een jonge gezinshulp. Misschien is het niet zozeer de vraag wanneer zij de machine op zolder zal ontdekken, maar wel wat er gebeurt eenmaal ze in werking gezet wordt.
Verhalen over uitvinders zijn er genoeg. De uitdaging is dus om een uitvinding te verzinnen die zo uniek is dat de gevolgen ervan nauwelijks te bevatten zijn. Het idee voor dit verhaal ontstond toen ik op een sombere dag in de wagen zat en naar de voorbijglijdende landschappen keek. Ik vroeg me af hoe de wereld eruit zou zien als de machine van Canavan echt bestond.
De dag waarop ik weer gelukkig was (2012)
Soms zijn lege dozen voller dan je zou denken.
Dat de puberteit geen lachertje is, weet iedereen. Bemoeizieke stiefmoeders, die ene jongen die je niet ziet staan omdat je borstjes te klein zijn, … sommige meisjes gaat het beter af dan anderen. De hoofdpersoon in dit verhaal is een typisch ongelukkig pubermeisje, tot ze op een dag een speciale doos vindt.
Durf jij in de doos te kijken?
Honger (2012)
Dit korte zombieverhaal behaalde de tweede plaats in de W.J. Maryson Talent Award (Paul Harland Prijs 2012). Zombies zijn een tijdje een echte hype geweest. Ondertussen is die stilaan weer aan het uitdoven. De ondoden zijn vaak een metafoor voor de ondergang van de mensheid, een dankbaar onderwerp voor een schrijver om een post-apocalyptisch doemverhaal rond te verzinnen. In tegenstelling tot de meeste films en verhalen vertelt Honger vanuit het perspectief van een zombie die zich wanhopig vastklampt aan het laatste restje menselijkheid dat in hem zit.
Tunnel des doods (2012)
Tussen 1980 en 1986 werd onder de Turnhoutsebaan in Antwerpen een metrotunnel aangelegd. Enkel de ondergrondse stations hiervan moesten nog ingekleed worden, maar nadat in 1988 de Gewesten verantwoordelijk werden voor de openbare werken, werd in 1989 de bouw van deze tunnel stilgelegd. Momenteel rijzen er weer plannen om na jaren van verloedering de tunnel eindelijk operationeel te maken. Maar misschien is het beter om hem dicht te laten, want je weet nooit wat er al die tijd heeft zitten woekeren, toch?
Metrotunnels en -platformen heb ik altijd fascinerende plaatsen gevonden. Er passeren oneindig veel mensen, maar er komt altijd een moment waarop de laatste passagier verdwijnt en je helemaal alleen achterblijft in zo'n toestel of een ondergronds station. Pas dan ervaar je de echte metro-sensatie: de onaangename geuren, de spookachtige echo's die in de lange tunnels weergalmen en het ongemak dat je bekruipt wanneer je beseft hoe kwetsbaar je eigenlijk bent, helemaal alleen.
Soundtrack tip: Lifeforms van Future Sound of London, een collage van organische geluiden die onder je huid kruipen tijdens het lezen (of in mijn geval tijdens het schrijven) van deze atypische whodunnit.
Terra Incognita (2009)
Willem Barentsz en Jacob van Heemskerck voeren in 1596 rond het noordelijkste punt van Nova Zembla en overwinterden noodgedwongen aan de oostelijke kust, dichtbij de noordelijke top. De expeditieleden overwinterden in een zelfgemaakt onderkomen, het Behouden Huys. Gedurende de reis werden de eilanden voor het eerst in kaart gebracht. Gerrit de Veer maakte van deze tocht een reisverslag. Ik heb dat verslag met veel interesse gelezen. Al tijdens de eerste bladzijden vroeg ik me af met wat voor hindernissen de bemanning nog geconfronteerd zou kunnen worden…
Eldorado (2014)
Eldorado is het paradijs van het Kwaad. Toekomst bestaat hier niet, tenzij een toekomst gedrenkt in de scharlakenrode kleur van bloed. Angelique probeert zich staande te houden in de neerwaartse spiraal van geweld rondom haar. Echter, wanneer haar moeder vermoord wordt door bendeleider Rizzo, vlucht ze naar de Pijp, waar ze nachtmerries krijgt over een pierrot. Na elke droom blijkt één van Rizzo’s bendeleden een gruwelijke dood gestorven te zijn. Tegelijkertijd probeert ze zich krampachtig het gezicht en de stem van haar lang geleden overleden vader te herinneren.
Tijdens het zien van de film The Crow: City of Angels werd ik omver geblazen door de fictieve stad waar misdaad een deugd was. Jaren later had de visuele stijl van de film nog steeds zo’n impact op mij dat bepaalde locaties ervan door mijn hoofd bleven spoken. In Eldorado krijgen ze een tweede leven. Tijdens het schrijven van dit verhaal stond de cd Draconian Times van Paradise Lost voortdurend op repeat.
Verstopt (2010)
Ik herinner me nog perfect hoe ik op een dag de vaat aan het doen was en dat het water niet meer wegliep toen ik de stop eruit trok. Geen probleem, dacht ik, de leiding is gewoon verstopt. We maken hem even schoon en klaar is kees. Niet dus. Blijkbaar was de rioolbuis onder het huis gebroken en zochten zowel het water als uitwerpselen ondergronds een uitweg tot alles verzadigd was. Dit was het begin van enkele ingrijpende herstellingswerken met als gevolg een uiterst onaangename geur die nog lang in mijn neusgaten is blijven hangen. Die ervaring heeft me veel stress, maar ook een leuk verhaal opgeleverd. Leuk om te schrijven alleszins. Niet veel later werd het gepubliceerd in literair tijdschrift De Brakke Hond.
Tussenstop (2012)
Met ietsje meer dan duizend woorden is Tussenstop het kortste verhaal in deze bundel. Het is een hele uitdaging om met zo weinig mogelijk woorden een helder en tegelijkertijd meeslepend idee tot leven te brengen. Of ik daar in geslaagd ben, mag jij bepalen. Ik kan alleen maar zeggen dat het niet altijd verstandig is om een tussenstop te maken tijdens het rijden in een niemandsland, ook al zeuren je kinderen je de oren van het hoofd.
Ondertussen werd "Tussenstop" naar het Engels vertaald en gepubliceerd in Massacre en Under the bed.
Droomloos (2010)
Zou het niet vreemd zijn als we een leven leiden waarin dromen en nachtmerries niet bestonden? Sommige mensen beweren nooit te dromen, maar dat is omdat ze op het verkeerde moment tijdens hun slaapcyclus ontwaken. Hierdoor herinneren ze zich niets meer van hun dromen. Maar stel nu eens dat ze toch gelijk hebben en dat ze tijdens hun slaap omringd worden door één groot zwart niets? Is dat niet nog meer beangstigend dan de gruwelijkste nachtmerrie die je je kan voorstellen?
Zelf ben ik een ervaren dromer. Telkens als ik mijn ogen sluit, word ik achtervolgd door bizarre creaturen in vreemde oorden. Tenminste, vroeger dacht ik dat ze me achtervolgden, nu begrijp ik dat ze me gidsen, al ben ik er nog niet achter waar naartoe. Dromen en nachtmerries zijn altijd grote inspiratiebronnen voor mij geweest. Vaak construeer ik een verhaal rond één welbepaald beeld dat in een droom aan mij is verschenen. Lucide dromen zijn erg bruikbaar, in die zin dat ik ze in zekere mate kan sturen.
Bezoek (2009)
Ongewenst bezoek is nooit fijn... Zelf heb ik er een hekel aan. Ik word al chagrijnig als de deurbel weerklinkt wanneer ik niemand verwacht. Mensen kiezen ook altijd een vervelend moment: of je bent net aan het schijten, of je hebt pas een goede film opgezet, … In dit verhaal heeft een eenvoudige boer echter geen keuze dan de situatie te ondergaan wanneer een stel “vreemdelingen” zichzelf uitnodigt op zijn boerderij.
Zonder teveel te verklappen kan ik zeggen dat de ontknoping van "Bezoek" geworteld is in een jeugdtrauma. Dit is het verhaal waaraan ik het vaakst getwijfeld heb of ik het wel zou opnemen in de bundel, om uiteenlopende redenen. Uiteindelijk staat het toch op papier gedrukt en ik hoop dat jij er evenveel voldoening kan uithalen als ikzelf.
Het huis Knottnerus (2012)
Het huis was er al zolang pastoor Seraphin zich kon herinneren en werd bewoond door de zussen Knottnerus. Alle inwoners van Moerzeke zijn ervan overtuigd dat er diabolische rituelen in dat vervloekte huis plaatsvinden. Als rechtstreekse vertegenwoordiger van God op aarde ziet Seraphin het als zijn plicht om een einde te maken aan de godslastering.
Voor wie zich afvraagt waar de naam Knottnerus vandaan komt: het is geen verzinsel. Het is in feite een bestaande, doch tamelijk zeldzame naam die vooral in Nederland voorkomt. Google leert ons dat de naam (vandaag) door ongeveer 340 mensen gedragen wordt en afkomstig is van ene predikant genaamd Johann Knöttner die omstreeks 1580 werd geboren in Eger, het tegenwoordige Cheb (Tsjechië). De zussen hadden natuurlijk ook gewoon Janssens of Peeters kunnen heten, maar Knottnerus klinkt veel onheilspellender, vind je niet?
Volle maan (2011)
Volle maan is een ode aan de kinderlijke verbeelding. Het is een ultrakort verhaal met in de hoofdrol een jongetje wiens fantasie helemaal op hol slaat na het lezen van griezelige strips. Georgie doet me een beetje aan mezelf denken. Toen ik jong was en moest gaan slapen, helemaal alleen in die donkere kamer vol enge schaduwen en vreemde vormen, verstopte ik me onder de dekens met een zaklamp en een stapel stripboeken, die ik verslond tot mijn ogen dichtvielen of de batterij van de zaklamp het begaf. Heel af en toe durfde ik het aan om door een spleetje tussen de lakens naar buiten te gluren. In het sinistere landschap van mijn eigen slaapkamer zag ik dingen die er niet waren. Dat is op zich niet gek, want zelfs als volwassene ziet de wereld er ’s nachts helemaal anders uit dan overdag.
Club Bizarre (2012)
Waarom is SM nog steeds taboe? Voor duizenden koppels is het de normaalste zaak van de wereld. Toch blijkt het niet evident om erover te schrijven. Dit verhaal werd door de jury van de genrewedstrijd Fantastels in 2012 namelijk gediskwalificeerd omdat het teveel geweld bevat. Het klopt inderdaad dat enkele gewelddadige scènes grafisch beschreven worden, dus wie daar aanstoot aan neemt, moet dit verhaal misschien maar overslaan. Nochtans is het een van de eerlijkste verhalen die ik ooit geschreven heb, met een hoofdpersonage van vlees en bloed. Hij ontdekt een donkere kant van zichzelf waar hij ontzettend bang voor is, maar die hij niet langer kan en wil verbergen.
Uyuni (2013)
Papaya, een meisje van veertien, is een menselijke vergeetput. Elk levend wezen dat ze aanraakt, verdwijnt in haar. Daarom is ze levensgevaarlijk en wordt ze opgesloten in een glazen kooi. Haar leven krijgt een drastische wending wanneer ze de witte jongen ontmoet.
Dit verhaal speelt zich af in een futuristische wereld waarin mutanten opgejaagd worden door mensen. Als klein jongetje vond ik het heerlijk om X-Men comics te lezen en dit is mijn poging om een soortgelijk universum te scheppen. Het kan gezien worden als een metafoor voor onverdraagzaamheid naar minderheden, maar het is in de eerste plaats het relaas van een onmogelijke vriendschap.
De Wondertoren (2010)
In Canterbury heerst een feestelijke sfeer. Al een maand lang maken de inwoners zich op voor de processie ter ere van Thomas Becket. De doodzieke Marlow houdt niet van deze drukte, maar hij kijkt wel uit naar de nieuwste kermisattractie: de Wondertoren. Na lang wachten is het zover en mag Marlow de gloednieuwe attractie uitproberen. Wat hij binnen aantreft, overstijgt niet alleen zijn verbeelding, het geeft hem ook de kans om zijn toekomst te leren kennen. Maar tegen welke prijs?
Met dit verhaal won ik de Feniksprijs van Fantastels 2010, waarna het bij uitgeverij Parelz verscheen in de bundel Schaduwzijde. Het laat de duistere kant van de menselijke ziel zien. Zelfs ogenschijnlijk doodbrave mensen kunnen tot de meest macabere daden verleid worden als hun situatie uitzichtloos is.
